Bilyaneerka Elon Musk ayaa waxa uu sheegay in uu maalinkiiba siin doono $1 milyan oo doolarka Maraykanka ah codbixiyayaasha diiwaan gashan in ku nool gobolada aan codkoodu dhinacna jirin ilaa laga gaarayo shanta Bishan November oo ay bilaabanayaan doorashooyinka madaxtinimo ee Maraykanka.
Guuleystaha waqtiyo nasiibka ayaa waxaa loo xulan doonaa qaab nasiib ah marka uu saxiixo in uu ka codeeyo codeyn dadweyne oo ay sameeyeen koox ololeeyayaal ah oo Musk oo aasaasay, kuwaas oo uu ku doonayo in uu taageero ugu muujiyo musharraxa xisbiga Jamhuuriga Donald Trump ee doonaya in uu dib ugu noqdo aqalka cad.
Waqtiyo nasiibkii ugu horeeyay ayaa waxaa la siiyay qof ka qayb galay oo ku sugnaa munaasabad dadweyne oo ka dhacday Pennsylvania habeenkii Sabtida. Mid kalana waxaa la bixiyay maalinkii Axadda.
Gudoomiyaha Pennsylvania Josh Shapiro, oo ah dimuquraadi taageera Kamala Harris, ayaa waxa uu ku tilmaamay istaraatiijiyadda Musk “Mid walwalkeeda leh”.
Shapiro ayaa waxa uu u sheegay warbaahinta NBC in ciidamada ammaanku ay tahay in ay wax ka ogaadaan qaabka lacagaha loo bixinayo.
Tartankaan ayaa waxa uu u furan yahay codeeyayaasha in Pennsylvania, Georgia, Nevada, Arizona, Michigan, Wisconsin iyo North Carolina iyo dhamaan gobolada muhiimka ah ee codkoodu lagu dagaalamo kuwaas oo ugu dambeyn go’aan ku leh doorashada Aqalka Cad.
Khabiir sharciyada doorashada, Rick Hasen oo fikradihiisa ku qora bog uu gooni u leeyahay, ayaa waxa uu aaminsan yahay in qorshaha Musk “uu si cad sharciga uga soo horjeedo”.
Sharciga federaalka ayaa waxa uu qabaa in cidkasta oo “bixisa ama soo bandhigta dalab ah lacag bixin ama aqbasha lacag si ay isaga diiwaangaliso codeynta” waxa uu wajahayaa ganaax ilaa $10,000 oo doolar ah ama xukun shan sano oo xabsi ah.
In kasta oo uu Musk si farsamaysan uga codsanayo codbixiyayaasha inay saxeexaan warqad, haddana Hasen waxa uu su’aal galiyay ujeeddada ka dambaysa istaraatiijiyaddan.
“Yaa saxiixi kara codsiyada? Kaliya codbixiyaasha ka diiwaan gashan gobollada swing, taas oo ah waxa ka dhigaya sharci-darro, “ayuu yiri Hasen, oo ah barafisoor wax ka dhiga Jaamacadda California ee Los Angeles (UCLA).
Qofkii saxeexa codsiga – ee ballan qaadaya inay taageerayaan xoriyadda hadalka iyo xuquuqda haysashada hubka – waxaa laga rabaa inay soo gudbiyaan taleefanada lagala xiriiri karo, taasoo u ogolaanaysa AmericaPAC inay la xiriiraan oo cod waydiistaan.
Musk iyo kooxda AmericaPAC labadaba waa lala xiriiray si ay wax looga waydiiyo arrinkaan.
Ololeeyayaasha iyo guddiyada waxqabadka siyaasadeed waxay ku tiirsan yihiin tabo ay ka mid yihiin saxiixista codeyn dadwaynaha u furan, codsiyo kormeero, ama iibsiga badeecooyinka si ay u helaan macluumaad balaaran oo ku saabsan xogaha codeeyayaasha. Xogtaas ayaa loo adeegsan karaa karaa si loo beegsado codbixiyayaasha, ama lacag laga soo ururiyo taageerayaasha.
Gudaha Pennsylvania, Musk waxa uu siinayaa $100 doolar qofkii saxiixa codeynta, iyo $100 doolar oo kale la siinayo qofkii qof kale keena. Codeeyayaasha ku sugan gobolada kale ayaa waxa ay helayaan $47 doolar hadii ay qof keenaan.
Balse istaraatiijiyadaan ayaa waxaa laga yaabaa in ay fursad ka dhex hesho shuruucda doorashada Maraykanka, maadaama aan cidna lagu siin lacag si ay u codeyso – marka laga soot ago in lacag loo soo bandhigay nidaam lagu ogaanayo codbixiyayaasha Trump.
Gudaha Maraykanka ayaa waxaa mamnuuc ka ah in aad lacag bixiso si aad u hesho dad codeeya – kaliya ma ahan musharrax gooni ah mid ku xiran, balse sideedaba in ku siiso in ay iska diiwaan galiyaan sanduuqa codbixinta.
Sharcigaan ayaa waxaa la keenay kadib markii shirkadda soo saarta jalaatada ee Ben & Jerry ay badeecadeeda bilaash uga dhigtay qof walba maalinkii doorashada ee sanadkii 2008 dii, iyada oo markii hore qorsheysay in ay ku koobto uun kuwa wata calaamada muujineysa “Waan soo codeeyay”.
Xilli uu ku jirya ololihiisa doorashada ayaa waxaa Trump wax laga waydiiyay arrinta Musk.
“Arrinkaas wax kama ogi,” ayuu yiri, isaga oo intaas raaciyay in isaga iyo Musk ay yihiin “saaxiibo” mar walbana ay wada hadlaan.
Musk ayaa maalmihii dambe u soo banbaxay taageerada Donald Trump.